“Cà phê có đang kìm hãm khả năng tăng trưởng của trẻ không?” là câu hỏi được rất nhiều người quan tâm, đặc biệt là thanh thiếu niên và phụ huynh có con trong độ tuổi tăng chiều cao. Cà phê có những thành phần nào tác động đến quá trình tăng trưởng của trẻ? Trong bài viết này, Debametulam.com sẽ cùng bạn tìm hiểu về loại thức uống này và cùng giải đáp thắc mắc liệu rằng uống cà phê có ảnh hưởng đến chiều cao không?
Thành phần của cà phê
Cà phê là một loại thức uống được pha từ hạt cà phê đã rang hoặc xay. Đây là thức uống được nhiều người yêu thích bởi hương vị đặc biệt, có tác dụng giúp bạn tỉnh táo. Có nhiều loại cà phê khác nhau, tùy vào sở thích của mỗi người. Cà phê tự nhiên chứa nhiều hợp chất bao gồm caffein, chất chống oxy hóa và một số chất khác. Những chất này không chỉ góp phần tạo nên hương vị độc đáo mà còn tạo nên những tác dụng sinh lý đã được nghiên cứu kỹ lưỡng của cà phê.
Caffein: Chất này tập trung nhiều nhất ở nhân, chiếm 1 – 3% tùy vào loại cà phê, điều kiện canh tác.
Protein: Mặc dù hàm lượng không cao nhưng protein trong cà phê cũng tham gia quá trình cấu thành hương vị của sản phẩm. Protein có trong các axit amin như cystein, proline, methionine giúp tạo mùi hương của cà phê sau khi rang.
Chất chống oxy hóa: Axit chlorogen, melanoidin là những chất có đặc tính chống oxy hóa có trong cà phê.
Enzyme: Hạt cà phê chứa một lượng lớn enzyme như protease, β-glucosidase, lipase… tham gia vào quá trình tạo axit amin, axit béo.
Lipid: Tùy vào loại cà phê, địa điểm canh tác mà hàm lượng lipid trong cà phê có sự khác nhau. Lipid thô đặc trưng trong cà phê là dầu và sáp, chiếm 10 – 13% thành phần. Khi pha cà phê trong nước nóng, lipid tan vào nước một lượng nhỏ, còn lại tích tụ trên bã.
Khoáng chất: Nitơ, kali, clo, phốt pho, sắt, đồng… là những khoáng chất có trong cà phê, chiếm khoảng 3 – 5%.
Chất thơm: Cà phê chứa một lượng chất thơm nhỏ, chủ yếu trong hạt. Các loại cà phê được trồng trên khu vực càng cao thì tích lũy chất thơm càng tốt.
Caffeine là gì?
Caffeine là một chất kích thích tự nhiên, caffeine được tìm thấy nhiều trong cà phê, ca cao và trà. Caffeine được biết đến với tác dụng giúp người uống tỉnh táo, hạn chế mệt mỏi thông qua phản ứng kích thích não bộ và hệ thần kinh. Caffeine sau khi uống vào cơ thể sẽ nhanh chóng hấp thụ từ ruột vào máu, di chuyển đến gan và được phân hủy thành các hợp chất để tác động đến các cơ quan khác nhau.
Caffeine chủ yếu tác động vào não bộ, chúng ngăn chặn tác dụng của adenosine – một chất dẫn truyền thần kinh giúp thư giãn. Nồng độ adenosine càng cao thì bạn càng buồn ngủ, do đó khi uống thức uống có caffein giúp ngăn chặn hoạt động adenosine, bạn sẽ tỉnh táo hơn. Caffeine cũng có khả năng làm tăng nồng độ adrenaline trong máu, tăng cường hoạt động chất dẫn truyền thần kinh dopamine và norepinephrine.
Sự kết hợp giữa hai hoạt động chính của caffeine trong cơ thể kích thích não bộ, thúc đẩy trạng thái tỉnh táo, hưng phấn và tập trung. Đó là lý do caffeine được coi là một chất kích thích thần kinh. Tốc độ phát huy tác dụng của caffeine khá nhanh, thông thường bạn chỉ mất khoảng 20 – 60 phút để có hiệu quả tỉnh táo.
Uống cà phê có gây cản trở sự phát triển chiều cao không?
Mặc dù tác động không quá mạnh nhưng cũng có nhiều nghiên cứu chỉ ra về việc tiêu thụ caffeine làm giảm hấp thu canxi. Thiếu hụt canxi làm giảm sức khỏe xương, xương không có đủ dưỡng chất để phát triển, đồng nghĩa cản trở quá trình tăng chiều cao. Uống nhiều cà phê thường xuyên khiến lượng canxi bị hao hụt ít nhiều, không tốt cho trẻ em và thanh thiếu niên đang trong độ tuổi phát triển thể chất.
Ngoài ra, một số ảnh hưởng khác từ cà phê cũng góp phần làm giảm tốc độ tăng trưởng:
Làm gián đoạn giấc ngủ
Caffeine trong cà phê sẽ làm tăng năng lượng, thúc đẩy sự tỉnh táo nên nếu uống gần giờ ngủ sẽ cản trở giấc ngủ. Caffeine tồn tại trong cơ thể những người trẻ tuổi lâu hơn nhiều so với cơ thể người lớn, vì vậy các thanh thiếu niên cần lưu ý.
Hoạt động mạnh mẽ của caffeine khiến bạn khó ngủ, giấc ngủ chập chờn. Trong khi đó, một giấc ngủ ngon giúp hơn 90% quá trình tăng chiều cao diễn ra thuận lợi. Ở trạng thái ngủ sâu, cơ thể tiết ra nhiều nội tiết tố tăng trưởng. Giấc ngủ không đảm bảo về thời lượng và chất lượng sẽ cản trở tăng trưởng.
Cà phê chứa nhiều đường
Một số thức uống chứa cà phê được bổ sung một lượng đường đáng kể dưới dạng siro, kem… Lượng đường quá nhiều khi đi vào cơ thể làm giảm khả năng hấp thụ dinh dưỡng có lợi, dần dần khiến bạn tăng cân. Cân nặng cao, lượng mỡ thừa nhiều chèn ép lên xương khiến xương không có không gian để kéo dài và phát triển.
Những điều cần lưu ý khi uống cà phê để không ảnh hưởng đến chiều cao?
Liều lượng
Uống cà phê quá nhiều gây ra nhiều vấn đề tiêu cực ở cả xương, não bộ, hô hấp, tim mạch… Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị không quá 100 mg caffeine cho trẻ em trong độ tuổi 12-18 tuổi và không nên bổ sung bất kỳ loại caffeine nào cho trẻ em dưới 12 tuổi. Do đó, trẻ em dưới 12 tuổi không nên uống cà phê. Trẻ trên 12 tuổi có thể tiêu thụ một lượng cà phê nhỏ, chỉ đủ giữ tỉnh táo học tập, hoạt động, không nên quá lạm dụng.
Thời điểm uống
Uống cà phê vào buổi chiều hoặc buổi tối có thể khiến bạn mất giấc ngủ ban đêm. Một khi caffeine còn đọng lại trong cơ thể, não bộ sẽ giữ sự tỉnh táo khiến bạn khó ngủ hoặc rối loạn giấc ngủ. Uống cà phê buổi tối cũng khó để cơ thể đào thải, tích tụ cà phê không tốt cho sức khỏe. Bạn chỉ nên uống cà phê trước 14h và sau khi đã ăn no để đảm bảo cà phê chỉ mang lại tác dụng duy trì sự tỉnh táo mà không ảnh hưởng đến các hoạt động khác trong ngày.
Loại cà phê
Chọn loại cà phê phù hợp, ít caffeine sẽ tốt hơn cho lứa tuổi trẻ em và thanh thiếu niên. Bạn cũng không nên uống những món cà phê chứa quá nhiều đường để tránh tăng cân nhanh. Nguồn gốc cà phê rõ ràng, thương hiệu cà phê uy tín, đảm bảo chất lượng để giữ lại những chất dinh dưỡng có lợi cho cơ thể.
Sinh hoạt lành mạnh
Để giảm bớt tác dụng xấu của cà phê, đồng thời duy trì tác dụng phát triển chiều cao, bạn nên tập thói quen sinh hoạt lành mạnh mỗi ngày:
- Áp dụng chế độ ăn khoa học với các bữa ăn đảm bảo hàm lượng chất dinh dưỡng theo đúng nhu cầu khuyến nghị.
- Thói quen tập thể dục mỗi ngày cũng giúp bạn vận động xương khớp, kích thích tăng trưởng diễn ra nhanh chóng.
- Đi ngủ sớm trước 22h và ngủ đủ 8 – 10 tiếng mỗi ngày để cơ thể sản sinh nội tiết tố tăng trưởng thuận lợi.
- Uống đủ nước mỗi ngày.
- Chủ động phơi nắng 10 – 15 phút mỗi ngày trước 9h sáng hoặc sau 3h chiều để bổ sung một lượng vitamin D từ ánh nắng mặt trời. Vitamin D hỗ trợ hấp thụ canxi cho xương khỏe mạnh, phát triển tốt.
Một số lợi ích khác của cà phê đối với sức khỏe
Phòng bệnh tiểu đường loại 2
Chất chống oxy hóa có trong cà phê giúp giảm viêm, góp phần giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Tuy nhiên, trường hợp nếu bạn đã mắc căn bệnh này, bạn nên tránh xa cà phê bởi thức uống này có thể làm tăng lượng đường trong máu.
Bảo vệ não bộ
Một nghiên cứu năm 2012 trên Tạp chí về bệnh Alzheimer cho thấy nồng độ caffeine trong máu giúp người lớn tuổi ít có khả năng phát triển các bệnh về suy giảm trí nhớ. Việc tiêu thụ cà phê với liều lượng vừa phải giúp nâng cao hoạt động não bộ, bảo vệ trí nhớ, đặc biệt giảm nguy cơ mắc bệnh Parkinson.
Tăng cường sức khỏe tim mạch
Uống cà phê mỗi ngày với lượng đúng như khuyến nghị giúp giảm 15% nguy cơ mắc các bệnh về tim, đột quỵ… Nếu bạn đang có vấn đề về huyết áp, bạn nên tiết chế lượng caffeine tiêu thụ từ cà phê để kiểm soát huyết áp tốt hơn.
Bù đắp năng lượng
Caffeine trong cà phê có tác dụng tăng mức năng lượng trong cơ thể. Điều này là do caffeine chặn các thụ thể của chất dẫn truyền thần kinh gọi là adenosine, và điều này làm tăng mức độ của các chất dẫn truyền thần kinh khác trong não giúp điều chỉnh mức năng lượng của bạn, bao gồm cả dopamine. Uống cà phê phù hợp với tình trạng cơ thể giúp bạn vận động tốt hơn. Do đó, đây cũng có thể là loại thức uống góp phần tăng hiệu suất hoạt động thể chất.
Tăng tuổi thọ
Một phát hiện thú vị về cà phê chính là khả năng làm tăng tuổi thọ cho người uống. Điều kiện là bạn duy trì một mức nhỏ, vừa đủ mỗi ngày, uống vào đúng thời điểm cơ thể cho phép. Hiệu quả này sẽ phát huy nếu bạn kết hợp với chế độ sinh hoạt lành mạnh như ăn uống khoa học, tập thể dục thường xuyên, nghỉ ngơi hợp lý…
Ổn định cân nặng
Cà phê có khả năng thay đổi quá trình lưu trữ chất béo, hỗ trợ sức khỏe đường ruột. Đặc biệt nam giới uống cà phê đúng liều có thể giảm mỡ trên cơ thể. Đó là lý do nhiều người chọn uống cà phê vào những thời điểm phù hợp để kiểm soát cân nặng.
Cà phê không tác động trực tiếp đến quá trình tăng chiều cao. Thế nhưng, cà phê có khả năng làm cản trở sự tăng trưởng nếu uống không đúng cách hoặc quá liều lượng. Ở lứa tuổi trẻ em và thanh thiếu niên, vẫn là tốt nhất nếu bạn không sử dụng các loại thức uống này. Thay vào đó, bạn nên chọn các loại nước từ trái cây, rau củ để thanh lọc cơ thể. Ăn uống lành mạnh, vận động thường xuyên, ngủ đủ giấc giúp bạn dễ dàng tăng chiều cao hết tiềm năng.
- Tin liên quan: Cho trẻ ăn gì để tăng chiều cao nhanh chóng
